Wat is EDTA-bloed?

EDTA staat voor ethyleendiaminetetra-azijnzuur en is een ontstollingsmiddel in bloedafnamebuizen: het vrije calcium in het plasma wordt door EDTA gebonden. Calcium is noodzakelijk voor de bloedstolling, als het calcium uit het bloed wordt opgenomen door EDTA zal het de stolling remmen. Hierdoor blijft het bloed vloeibaar en kan het gebruikt worden voor analyse. Gestold bloed kan niet gepipetteerd worden en de machines in een laboratorium kunnen daar ook niet mee werken.

Hematologische testen blijven minimaal 24 uur goed (hemoglobine, telling van rode en witte bloedcellen, trombocyten, eosinofielen en reticulocyten). Verder kan er een bloedgroepbepaling op gedaan worden, deze kan ook nog na langere tijd bewaren plaatsvinden. Een directe Coombs test wordt het liefst zo snel mogelijk uitgevoerd. De bezinking moet binnen 6 uur worden uitgevoerd. PCR kan tot 5 jaar na afname worden bepaald mits het bloed gekoeld bewaard is.

Wat is thyleendiaminetetra-azijnzuur?

Ethyleendiaminetetra-azijnzuur of EDTA is een organische verbinding. De stof komt voor als een wit amorf poeder, dat slecht oplosbaar is in water. In het laboratorium wordt het dinatriumzout van EDTA ook vaak als EDTA aangeduid: de natriumionen zijn niet relevant voor het gebruik als ligand. De stof is hypertoon, waardoor cellen krimpen en door ondervulling ontstaat een verdunning van het monster. Dit leidt tot afname in hematocriet en MCV en een toename in MCHC.

Verschil tussen EDTA en heparine-bloed

Heparine is ook een stof die de bloedstolling remt, het bindt aan antithrombine III en blokkeert daarmee de stollingscascade. Heparine zit als lithium-heparine in de bloedafnamebuizen. Heparine verstoord echter een belangrijke techniek die soms op het bloed wordt toegepast, namelijk PCR. Hierdoor wordt voor PCR onderzoek altijd geadviseerd een EDTA buis af te nemen.

Bloedonderzoeken in een EDTA buis

ACTH
Antidiuretisch hormoon
Antistoffen tegen Granulocyten
Antistoffen tegen Trombocyten
Bezinking
Bloedgroep
BNP
C1 esteraseremmer
Catecholaminen plasma
C3d
CD34
CD4/CD8 ratio
Erytrocyten
Factor V Leiden
G6PD
Hemoglobine
Hematocriet
MCV
HbA1c
HLA typering
Malaria
Reticulocyten
Vitamine B2
Vitamine B3